خواص
شويد
((شويد)) از سبزيهاى خوردنى مملكت ماست كه همه ما آن را مى شناسيم . با
((شويد)) باقلا پلو، سبزى پلو و انواع آش و كوفته درست مى كنند و طبخ آن را عوام
مى دانند. امروز مى خواهيم درباره تاريخچه شويد و ارزش غذايى و دوايى آن صحبت كنيم
.
تاريخچه
شويد
اصل
شويد از ايران به هند و مصر بوده است و از اين ممالك به كشورهاى اروپا و آمريكا
رفته و كشت شده است . در كشورهاى نواحى مديترانه كشت شويد رايج است . در بعضى از
نواحى اين كشورها تخم شويد را باد به اين طرف و آن طرف پراكنده كرده است و باعث
كشت خودروى آن شده است بطورى كه ؛ بعضى چمنزارها و كنار ديوار خانه هاى ييلاقى
شويد خود به خود سبز مى شود. در اروپا تخم شويد در پاييز مى رسد و پرندگان كوچك آن
را سمى مى دانند و به آن نزديك نمى شوند و شايد از بوى آن خوششان نمى آيد. شويد در
تمام تابستان گل دارد ولى گل شويد مقدار كمى شيره و گرد گل دارد.
از
زمانهاى بسيار قديم شويد را به عنوان ادويه ؛ مثل سبزى خوردنى و گياه دارويى مصرف
مى كرده اند. در روى برگهاى پاپيروس كه در مصر به دست آمده نوشته شده است مصريان
قديم شويد را مثل سبزى خوردنى مصرف مى كرده اند.
در
تورات مذكور است كه قوم بنى اسرائيل به شويد به عنوان يكى از سبزيهاى مفيد عنايت و
توجه داشته اند و مثل زيره از آن استفاده مى كرده اند.
يونانيان
قديم شويد را سبزى دارويى اعجاز آورى مى دانستند. فيثاغورث و بقراط حكيم معتقد
بودند گرفتن چند برگ شويد در دست چپ آدمى را از بيمارى حمله و صرع مصون مى دارد و
اجنه را در نطفه خفه مى كند.
در
روم قديم شويد نشانه خوشحالى و لذت بود و همچنين علامت سر زندگى و به همين جهت
گلادياتورها در جستجوى روغن شويد بودند تا به كمك آن قوى و زورمند شوند.
ويرژيل
در يكى از اشعار خود مى گويد كه مائيدا گلهاى بنفشه را چيد و به صورت دسته گل شويد
در آورد.
در
قرون وسطى ((سنت هيلد گارد)) كه پزشك دانايى بود تخم شويد را براى جلوگيرى از
خونريزى بينى ، امراض ريوى و زكام مغزى يا زكام يونجه مصرف مى كردند.
پيروان
مكتب طبى ((سالرن )) عقيده داشتند كه شويد باد شكن است و دملها را نرم مى كند و
شكمهاى بزرگ را كوچك مى سازد.
((ماتيول )) عقيده داشت كه اگر كسى دچار سكسكه شد بايد تخم شويد را در آتش
بريزد و دود آنرا به بينى خود بكشند تا سكسكه اش از ميان برود ولى خاكستر تخم شويد
اگر به چشم رود نور چشم را كم مى كند و اشتهاى جنسى را به خواب مى برد.
مردم
بعضى از نواحى شمال فرانسه كه در مرز بلژيك ساكن هستند نسبت به شويد اعتقاد خاصى
دارند. آنها گل شويد را مى چينند و مخفيانه در كرست و يا كفش خود مى گذارند تا
هميشه مورد توجه شوهر خود باشند و تفاهم زناشويى بين آنها برقرار باشد.
خواص
طبى شويد
تخم
شويد يكى از چهار تخم بادشكن داروسازى قديم است . بعضى از پزشكان قديمى ادعا مى
كنند تخم شويد يكى از داروهاى شگفت انگيز براى آرام كردن بحرانهاى سكسكه است و
كسانى كه خروپف مى كنند معالجه مى كند.
پروفسور
((فورنيه )) كه در عصر تحقيقات علمى درباره شويد كرده عقيده دارد كه شويد داراى
خواص تقويت كننده ضد نفخ معده ، ادرارآور، بادشكن و ضد تشنج است .
مصرف
شويد را پروفسور فورنيه مثل رازيانه ، انيسون و زيره سياه براى معالجه ضعف قوه
هاضمه ، گرفتگى ادرار، كم شيرى و بى خوابى توصيه مى كند.
دكتر
((هانرى لوگلر)) تخم شويد را براى معالجه سكسكه هاى تشنجى كه سربازان فرانسه را در
جنگ اول جهانى مبتلا ساخت و معروف به گريپ اسپانيولى بود مصرف كرد و موفقيتهاى
چشمگيرى را به دست آورد.
دكتر
((لوگلر)) براى تقويت معده در مورد سوء هضم و درد معده دستور مى داد سى گرم شويد
را با سى گرم تخم سنبل ختايى و پنجاه گرم گل تيول در يك ليتر آب بجوشانند و مصرف
كنند.
ارزش
غذايى شويد
((آتنه و)) و نويسنده يونانى و مصرى كه سه قرن بعد از تولد مسيح مى زيست مى
نويسد: ((شويد يكى از مواد متعددى بود كه در يونان كاشته مى شد آشپزهاى يونانى آن
را در دسترس خود داشتند.))
در
روم قديم تخم شويد را براى معطر كردن سوسهاى غذا به كار مى بردند و ((اپى سيوس ))
در كتاب طباخى خود دستور تهيه ((مرغ شويد)) را مى دهد كه بايد براى معطر كردن مرغ
يك دسته شويد تازه را در شكم آن بگذارند و آن را كباب كنند.
امروزه
در كشورهاى شمالى اروپا شويد را مثل ادويه مصرف مى كنند و تخم شويد را در سوسها و
يا خيارترش مى ريزند تا بوى معطرى به آن بدهد.
در
قرن هفدهم ((اولين )) نخستين كسى بود كه خيار ترشى و ترشى گل كلم را با تخم شويد
تهيه كرده كه مورد توجه همعصران او بوده است .
در
ايتاليا برگ و ساقه لطيف و تازه شويد را به صورت خام در سالاد و سبزيها مى ريزند و
مى خورند و تخم شويد را براى معطر كردن انواع سوس و راگو مصرف مى كنند. فرانسوى ها
مدتى است كه به شويد توجهى ندارند ولى در شرق و شمال فرانسه شيرينى سازها،
نانواييها تخم شويد را براى معطر كردن نان قندى و شيرينى به كار مى برند.
فرانسويهاى
از تركيب تخم شويد و انيسون و زيره سياه و گشنيز ليكورهاى معطرى تهيه مى كنند. در
اينجا بايد اين نكته را تذكر داد كه بين طب و طباخى دو نظر هست . طب عقيده دارد
شويد اشتهاى جنسى را ضعيف مى كند و در اين مورد مثل كرفس خاصيت تقويت كننده دارد.
پرینت
نظرات شما عزیزان:
|